تفاوت برچسب و دسته بندی در سئو

اگه یه سایت یا وبلاگ داری و براش محتوا تولید می‌کنی، احتمالاً برات مهمه که بازدیدکننده‌ها راحت بتونن مطالبو پیدا کنن، نه؟ حالا این فقط به خاطر کاربرا نیست؛ گوگل هم دوست داره بدونه که محتوات درباره‌ی چیه و چطوری دسته‌بندی شده. برای همین نظم‌دادن به محتوا یه چیزیه که نباید دست‌کم گرفت. توی سیستم‌های مدیریت محتوا مثل وردپرس، یه‌سری ابزار هست که کمک می‌کنه به محتوات یه چارچوب بدی؛ مثلاً می‌تونی براش دسته‌بندی تعریف کنی یا برچسب بزنی. حالا اینکه این دوتا دقیقاً چه فرقی با هم دارن و هرکدوم کِی و چجوری باید استفاده بشن، موضوعیه که قراره تو این مقاله از ادیب پلاس درباره‌ش گپ بزنیم.

من از قصد از کلمه تفاوت استفاده نکردم، چون در نهایت این مطلب شما هم متوجه میشین که این دو تا تفاوت آنچنانی با هم ندارن و بلکه جفتشون برای ساختارمند کردن و ایجاد یک ساختمان درست برای سایت بکار میرن.

دسته بندی و برچسب چه کاربردی دارن؟

خوب این سوال جواب کاملا واضحی داره. برای راحت تر کردن دسترسی کاربر به مطالب، مقالات، ویدئوها و… در سایت. فرض کنید یک وبسایت آشپزی 400 تا مقاله داره و از این 400 تا 125 تا مطلب درباره غذاهای ایرانی، 220 مطلب درباره غذاهای اروپایی و 55 تا هم درمورد طرز تهیه دسر نوشته شده.

اگر شما بخوای بین این 400 تا فقط مطالب در رابطه با دسر رو بخونی و دسته بندی هم داخل سایت وجود نداشته باشه که به تو دسترسی بده، دقیقا مثل اینه که داخل انبار کاه دنبال سوزن بگردی! پس دسته بندی‌ها و برچسب‌ها میان که به ما کمک کنن راحت تر به مطالب و محتوای سایت دسترسی داشته باشیم.

به نقل از yoast.com در مورد دسته بندی و برچسب در سایت:

Categories allow you to broadly group post topics, while you can use tags to describe your post

in more detail

دسته‌بندی به شما امکان می‌دهند تا موضوعات مقاله را به طور گسترده گروه‌بندی کنید، در حالی که می‌توانید از برچسب‌ها برای توصیف مقاله خود با جزئیات بیشتر استفاده کنید.

مطالعه بیشتر: بعضی از دوستان سئوکار هستن که خودشون دانش کدنویسی هم دارن، حالا به هر زبانی. یا بعضی مواقع پیش میاد که سایت وردپرسیه و بچه های سئوکار خودشون متخصص وردپرس هم هستن یا انقدر پروژه وردپرسی داشتن که یسری کارا براشون راحته، که میتونن کار رو دست بگیرن و انجامش بدن. اگه تا حالا از خودت پرسیدی که سئوکار باید کدنویسی بلد باشه؟ پیشنهاد می‌کنم این مقاله رو بخونی تا کلی اطلاعات بهت اضافه بشه.

زامبی پیج نساز

دوستان به شدت مهمه که این نکته رو بدونید، با ساخت یک دسته بندی یا برچسب داخل وردپرس شما یک URL به سایتتون اضافه میکنید که از نظر موتورهای جستجو یک صفحه در دنیای وب به حساب میاد و ایندکس میشه و داخل نتایج رتبه میگیره. قطعا اگر کمی به بحث سئو آشنا باشین میدونید که اصطلاح زامبی پیج چه موقعی به کار میره.

زامبی پیج در واقع صفحاتی یا URL هایی از سایت هستن که هیچ گونه ارزش محتوایی ندارن. محتوای داخل اونا یا از نظر مقداری خیلی کم هست یا اینکه محتوایی هست که داخل یک URL دیگه از سایت شما موجوده و در واقع محتوای تکراری هستش. مهم نیست، صفحه چی باشه، دسته بندی، برچسب، محصول یا یک نوشته بلاگ، اگر موارد بالا رو داشته باشه، یک زامبی پیجه که به سئو سایت شما ضربه بسیار بدی وارد میکنه.

پس ساخت دسته بندی و برچسب کیلویی هم دقیقا حکم زامبی پیج رو داره که خیلی از افراد ازش اطلاع ندارن و خودشون با دست خودشون سایت رو نابود میکنن.

چه زمانی از دسته بندی (category) استفاده کنیم؟

اگر سایتی دارین که قسمت بلاگ فعالی داره و مثلا در ماه n تا محتوا داخلش منتشر میکنید یا وبسایت فروشگاهی دارین یا وبسایت خدماتی با خدمات متنوع دارین میتونید از دسته بندی ها استفاده کنید. البته من چیزایی که به ذهنم رسید رو گفتم، یجورایی خواستم این نکته رو برسونم که سایتی با محتوای کم و جمع و جور اصلا دسته بندی لازم نداره.

مثلا یک وبسایت شرکتی که کلا 6 تا برگه داره و قرار نیست هیچ مطلبی هم داخلش منتشر بشه، اصلا چه لزومی به دسته بندی داره؟ پس دقت کنید که وبسایت‌های پر محتوا و فعال که یا بخش بلاگ فعال دارن یا محصولات مختلفی رو دارن یا هر دو مورد رو پوشش میدن به دسته بندی نیاز پیدا میکنند.

قابلیت مادر و فرزند دسته‌ها

از اونجایی که دسته بندی‌ها داخل وردپرس میتونن زیر مجموعه‌ای ساخته بشن، خیلی کاربردی هستن و میتونن نیاز خیلی از وبسایت‌ها رو رفع کنن. پس اگر شما هم محصولاتی دارین یا مقالاتی رو مینویسین که عناوین اون ها باید زیر یکی از عنوان‌های مادر قرار بگیره، از دسته بندی استفاده کنید.

برای مثال یک وبسایت خبری، هر روزه اخباری رو در حوزه تکنولوژی منتشر میکنه. این اخبار درباره شاخه‌های مختلفی هستن، یک خبر درباره گوشی‌های موبایل، یک خبر درباره لپ تاپ‌ها و یک خبر هم درباره ساعت هوشمند. این وبسایت خبری میتونه بیاد و دسته بندی اخبار تکنولوژی خودش رو شامل زیر مجموعه یا فرزند بکنه. و هر کدوم از این اخبار رو داخل زیر مجموعه مرتبط قرار بده.

برای مثال دسته بندی محصولات دیجی کالا رو مشاهده کنید. به طور کاملا منظم و دقیق محصولات داخل دسته‌های اصلی و زیر دسته‌ها چیده شده. فرض کنید شما میخواستید یک هدفون بخرید و باید بین میلیون ها محصول کالای دیجیتال دنبال هدفون‌ها میگشتین و با هم مقایسه‌شون میکردین. خیلی کار نشدی، میشد.

هر وبسایتی با ساخت دسته بندی درست و اصولی دسترسی آسون‌تری رو برای کاربرانش میسازه و به اصطلاح تجربه کاربری اون‌ها رو بالا میبره.

مطالعه بیشتر: سئوکاران و مشتریان برای شروع یک پروژه نیاز به یک قرارداد کامل و شفاف دارند که محدوده انتظارات، شرایط پرداخت، جدول زمانی و شرایط پروژه را به دقت شرح دهد. بنابراین داشتن یک قرارداد کتبی جامع پیش از شروع پروژه اهمیت بالایی دارد و از مشکلات و سوتفاهم‌ها در آینده جلوگیری می‌کند. برای شروع کار بهتر است یک نمونه قرارداد سئو را ببینید و از آن ایده بگیرید.

زیاده روی ممنوع!

درسته که ساخت دسته بندی‌های کافی و متنوع دسترسی به مطالب سایت ما رو راحت تر میکنه، اما زیاده روی تو اون‌ها هم باعث میشه تا کاربر گیج بشه. سعی کنید تا حد ممکن مطالب رو داخل دسته بندی های اصلی جا بدین و اگر برنامه بلند مدتی برای تولید محتوا یا انتشار محصول داشتین، اقدام به ساخت دسته یا زیر دسته جدید بکنید.

برای مثال شما داخل فروشگاه اینترنتی خودتون یک شارژر سامسونگ رو میفروشید که فقط یک مدل ازش موجود دارین و فعلا هم برنامه‌ای برای فروش مدل جدید یا مشابه اون ندارین. پس به هیچ وجه عقلانی نیست که برای یک تک محصول یک دسته بندی ساخته بشه. پس چیکار کنیم؟

در این حالت یا کلا بیخیال دسته بندی بشین و محصول رو داخل دسته مادر خودش قرار بدین، یا در نهایت میتونید از برچسب هم استفاده کنید که در ادامه بیشتر توضیحش میدم.

برچسب کیلویی ممنوع!

کاربرد برچسب داخل وردپرس تا چند وقت پیش به شدت اشتباه و سمی بود. یعنی افراد خودشون با دست خودشون هر روز زامبی پیج های بیشتری به سایت اضافه میکردن. برای مثال طرف یک محصول داخل سایت بارگذاری میکرد با عنوان گوشی سامسونگ مدل X، بعد شروع میکرد و هر چی کلمه مربوط به اون به ذهنش میرسید داخل برچسب ها اضافه میکرد. یا حتی من موردی رو داشتم که به دسته بندی هم رحم نکرده بود و از دسته بندی ها به عنوان برچسب استفاده میکرد.

این کار یکی از سمی ترین مواردی که میتونه به سئو سایت شما ضربه بزنه. وقتی شما یک برچسب میسازی یک URL به سایتت اضافه کردی، وقتی وارد اون URL بشی، محصولات یا مطالبی رو میبینی که داخلشون از برچسب مربوطه استفاده شده.

وقتی شما بی هدف برچسب های زیادی رو بسازی، یا اصلا عنوان اون برچسب ربطی به کار شما نداره، یا اینکه فقط از اون برچسب یک بار در یک محصول استفاده میکنی و احتمالا در محصولات بعد میری سراغ برچسب های جدید، پس در هر حالت اون صفحه برچسب هیچ گونه ارزش محتوایی نداره و از نظر سئو یک کار کاملا غلط انجام شده. دقیقا همین موضوع برای دسته بندی هم صادقه.

حواستون باشه، برچسب مثل هشتگ شبکه های اجتماعی نیست که کیلویی وارد کنی. برچسب یا تگ در وردپرس یک نوع دسته بندی و ساختار برای محتوای سایت شما است و هر کدومش یک صفحه جدید به سایت شما اضافه میکنه.

چه زمانی از برچسب (Tag) استفاده کنیم؟

من خودم همیشه در وبسایت هایی فروشگاهی بیشتر از برچسب استفاده میکنم. البته این الزامی نیست و باید با توجه به نیاز استفاده بشه. اما خوب این خود شما هستید که بین برچسب و دسته بندی انتخاب میکنید. این موضوع خیلی مهم نیست که از کدوم استفاده بشه، بلکه این نکته مهمه که بعد از ساخت اون برچسب یا دسته، برای سئو کردن و بهینه سازی اون تلاش کنید. که در ادامه بهش اشاره میکنم.

مواردی که میتونید از برچسب داخل سایت استفاده کنید

• ساختارمند کردن برند محصولات: سایت فروشگاهی که از دسته بندی ها برای جدا کردن محصولات استفاده میکنه، میتونه از برچسب‌ها برای برند محصولاتش استفاده کنه و تمام محصولاتی که مربوط به یک برنده رو داخل برچسب مختص خودش قرار بده، حتی میشه از این برچسب ها داخل منو هم استفاده کرد.
• مقالات یا مطالبی که خیلی کم دربارشون نوشته میشه: اگر داخل سایتتون مطلبی رو منتشر کردین که جزو هیچ کدوم از دسته بندی های شما قرار نمیگیره و قرار نیست در آینده خیلی به اون شاخه بپردازین یا در فاصله‌های طولانی بهش میپردازین بهتره که اون مطلب رو داخل برچسب قرار بدین.

در حال حاضر چیز دیگه‌ای به ذهنم نرسید، اگر شما موردی رو میدونید تو کامنت ها مطرح کنید تا به مطلب اضافه کنیم و دوستان استفاده کنند. حالا که با تفاوت‌های برچسب و دسته‌بندی آشنا شدید، پیشنهاد می‌کنم که برای بهینه‌سازی بیشتر، به سراغ آموزش سئو کتگوری برید. این آموزش کمک می‌کنه که صفحات کتگوری رو به شکل درست و اصولی سئو کنید و تاثیر زیادی توی بهبود رتبه سایت‌تون داشته باشه.

سئو کردن برچسب و دسته بندی

بحث سئو کردن برچسب و دسته بندی خیلی بین مدرسان و دوره های سئو و افرادی که سئو انجام میدن مهمه. معمولا سایت های فروشگاهی این موضوع براشون بیشترین اهمیت رو داره چون میتونن با سئو کردن دسته بندی محصولات بیشتری رو به نمایش بذارن و مشتری بیشتری داشته باشن.

اما طبق تجربه خود من دسته بندی و برچسب سئو خیلی پیچیده‌ای نداره، در قدم اول شما باید شروع کنی به نوشتن عنوان، تایتل و دسکریپشن هر کدوم از اونها در بهترین حالت ممکن خودش. بعد از اون اگر قالب سایت شما امکانش رو داره یکسری توضیحات و محتوا برای بخش توضیحات دسته بندی ها بنویسید. در نهایت هم با تولید محتوا و لینک سازی اصولی بین محصولات و دسته بندی ها تلاش کنید تا اون‌ها رو بالا بیارید.

در جریان باشید که دسته بندی یک صفحه است و صفحه‌ای که آپدیت میشه برای گوگل ارزشمنده، پس شما با هر بار بروزرسانی یا انتشار محصول، دسته بندی مربوط‌اش رو هم آپدیت میکنید. البته این مورد مثالی از سایت فروشگاهی بود که میتونید به هر سایت دیگه هم بسطش بدین.

امیدوارم این موضوع براتون کمک کننده بوده باشه و دیگه هیچ وقت برچسب و دسته بندی اضافی داخل سایتتون نسازید.

سوالات متداول تفاوت برچسب و دسته بندی در سئو

• آیا تمامی وب‌سایت‌ها به استفاده از دسته‌بندی و برچسب نیاز دارند؟

خیر. وب‌سایت‌هایی که دارای محتوای محدود و ساختار ساده هستند، نیازی به استفاده از دسته‌بندی و برچسب ندارند. اما در وب‌سایت‌های محتوامحور، فروشگاهی یا خدماتی که به‌طور مستمر محتوای جدید منتشر می‌شود، استفاده از این ابزارها برای سازماندهی بهتر محتوا و بهبود تجربه کاربری ضروری است.

• چه تعداد دسته‌بندی برای یک وب‌سایت مناسب است؟

تعداد دسته‌بندی‌ها باید بر اساس نیاز واقعی و ساختار محتوای وب‌سایت تعیین شود. تنها زمانی باید دسته‌ای جدید تعریف کرد که مجموعه‌ای از مطالب یا محصولات منظم و مرتبط در آن حوزه وجود داشته باشد. ایجاد دسته‌بندی‌های متعدد و غیرضروری می‌تواند منجر به تولید صفحات بی‌ارزش و آسیب به سئو شود.

• تفاوت میان دسته‌بندی و برچسب چیست؟

دسته‌بندی‌ها برای گروه‌بندی کلی محتوا مورد استفاده قرار می‌گیرند، در حالی که برچسب‌ها به منظور اشاره به ویژگی‌ها و جزئیات دقیق‌تر هر مطلب یا محصول به کار می‌روند. به‌عنوان مثال، یک مقاله با موضوع “کیک شکلاتی” ممکن است در دسته‌ی “دسرها” قرار گیرد و دارای برچسب‌هایی مانند “شکلاتی” یا “بدون فر” باشد.

• آیا استفاده بیش از حد از دسته‌بندی و برچسب ممکن است مضر باشد؟

بله. استفاده بیش از حد یا بی‌هدف از دسته‌بندی‌ها و برچسب‌ها منجر به ایجاد صفحات تکراری یا بی‌محتوا (اصطلاحاً زامبی پیج) می‌شود که نه برای موتورهای جستجو ارزش دارد و نه برای کاربران مفید است. چنین صفحاتی می‌توانند رتبه کلی وب‌سایت را تحت تأثیر منفی قرار دهند.

• چگونه می‌توان دسته‌بندی‌ها و برچسب‌ها را برای موتورهای جستجو بهینه‌سازی کرد؟

در گام اول، باید برای هر دسته و برچسب عنوان (Title) و توضیحات متا (Meta Description) مناسبی نوشته شود. در صورت پشتیبانی قالب وب‌سایت، درج یک متن خلاصه و هدفمند در صفحه‌ی مربوطه نیز توصیه می‌شود. علاوه بر این، ایجاد پیوندهای داخلی بین محتواها و صفحات مرتبط به بهبود رتبه این صفحات کمک خواهد کرد.